तुळस हिंदू धर्मात एक पवित्र वनस्पती आहे आणि तिचे अनेक आरोग्य फायदे असल्याचे मानले जाते. तुळशीला इंग्रजी मध्ये holy basil herb म्हणूनही ओळखले जाते . हे एक बहुमुखी वनस्पती आहे जी चहा tulsi tea , कॅप्सूल आणि अगदी मसाला म्हणून विविध स्वरूपात वापरली जाऊ शकते.तुळशीची पाने tulsi leaves, तुळशीच्या बिया tulsi seeds , तुळशीच्या दांड्या यांचा उपयोग विविध प्रकारे केला जातो .तसेच सध्या सेंद्रिय पद्धतीने वाढवलेल्या तुळशीच्या रोपाला organic tulsi ला सुद्धा अनन्यसाधारण महत्व आहे . Tulsi – Ocimum sanctum हे तुळशीचे शास्त्रीय नाव आहे .
या ब्लॉग मध्ये मी तुम्हाला तुळशीचे आरोग्यदायी फायदे सांगणार आहे .Health benifits of holy basil tulsi in marathi .Ayurvedic plant .
रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवते Immunity booster: तुळशीमध्ये फ्लेव्होनॉइड्स आणि इतर आवश्यक तेलांची उपस्थिती असल्यामुळे रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्यासाठी ओळखले जाते. नियमित तुळशीचे सेवन शरीराला संक्रमण आणि रोगांपासून बचाव करण्याची क्षमता वाढवण्यास मदत करू शकते.indian basil ,sacred basil
मानसिक ताण तणाव कमी करते better mental health : तुळशीमध्ये अॅडॅप्टोजेनिक गुणधर्म असतात जे शरीराला मानसिक ताणाशी सामोरे जाण्यास मदत करतात. अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की तुळशी कोर्टिसोलचे स्तर कमी करू शकते, जो शरीराचे स्ट्रेस हार्मोन आहे. ते विश्रांती वाढवण्यास आणि चिंता कमी करण्यास देखील मदत करू शकते.
श्वसनाच्या आजारापासून संरक्षण करते respiratory : तुळशीच्या दाहक-विरोधी आणि रोगाणुनाशक गुणधर्मामुळे खोकला, सर्दी आणि ब्राँकायटीस bronchitis with asthma सारख्या श्वसन संक्रमणांवर उपचार करण्यासाठी प्रभावी आहे. ते श्लेष्माची चिकटपणा कमी करण्यास आणि कोंगेशन दूर करण्यास देखील मदत करू शकते.
रक्तातील साखरेची पातळी कमी करते diebeties: तुळशीमध्ये हायपोग्लायसेमिक गुणधर्म असल्याचे दिसून आले आहे, ज्याचा अर्थ असा की ते रक्त साखरेची पातळी कमी करण्यास मदत करू शकते. हे मधुमेह किंवा प्रीडायबेटीस असलेल्या लोकांसाठी खूपच फायदेशीर करते. tulsi plant in english
हृदयरोगांपासून बचाव heart catheterization : तुळशी एलडीएल (वाईट) कोलेस्ट्रॉलची पातळी कमी करून आणि एचडीएल (गुड) कोलेस्ट्रॉलची पातळी वाढवून हृदय संरक्षण करण्यास मदत करू शकते. त्यात अँटीऑक्सिडंट गुणधर्म देखील आहेत जे हृदय पेशींचे नुकसान होण्यापासून संरक्षण करण्यास मदत करतात.
मौखिक आरोग्य सुधारण्यास मदत oral health : तुळशीमध्ये जीवाणुनाशक गुणधर्म आहेत जे प्लेक आणि जिंजिव्हाइटिसशी लढण्यास मदत करू शकते.good teeth periodontal disease ते श्वासाची ताजेपणा वाढवण्यास आणि मुख दुर्गंधी mouth odor कमी करण्यास देखील मदत करू शकते.
वेदना कमी करते: तुळशीमध्ये वेदनाशामक गुणधर्म आहेत best pain killer जे डोकेदुखी, स्नायू दुखी आणि संधिवात यांची वेदना कमी करण्यास मदत करू शकते. ते वेदनेशी संबंधित दाह कमी करण्यास देखील मदत करू शकते.
पचन सुधारते: तुळशी पचन वाढवण्यास मदत करू शकते कारण ते पोटॅशियम आम्ल स्राव वाढवते आणि आतडे गती वाढवतात pepsin enzyme . ते अपचन यासंबंधित लक्षणे जसे की गॅस, फुगणे आणि कब्ज digestive system diseases कमी करण्यास देखील मदत करू शकते.
कर्करोगाचा धोका कमी करते: काही अभ्यासातून असे दिसून आले आहे कि तुळशीमधील नैसर्गिक घटक esthesioneuroblastoma कर्करोगाच्या पेशींच्या वाढीला अटकाव करतात .
तुलसी विवाह: महत्व आणि पूजा विधि
तुलसी विवाह हा हिंदू धर्मातील एक महत्त्वाचा सण आहे. हा सण कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या द्वादशी तिथीला साजरा केला जातो. या दिवशी तुलसी आणि शालिग्राम यांचे विवाह केले जाते.Tulsi Vivah , tulashich lagn
तुलसी ही भगवान विष्णूची पत्नी मानली जाते. पुराणानुसार, तुलसी पूर्व जन्मी एका पतिव्रता स्त्री होती. तिने जालंधर नामक राक्षसाशी विवाह केला होता. देवांनी जालंधराचा वध केला तेव्हा तुलसीला भगवान विष्णूंनी शालिग्राम रूपात विवाह करण्याचा वरदान दिला.
तुलसी विवाहाचे अनेक फायदे मानले जातात. यामध्ये,
दांपत्य जीवनात सुख-समृद्धी येते.
विवाहात येणाऱ्या अडचणी दूर होतात.
घरात सुख-शांती नांदते.
घरात लक्ष्मीचा वास राहतो.
तुलसी विवाहाची पूजा विधि खालीलप्रमाणे आहे:
सकाळी लवकर उठून स्नान करावे.
स्वच्छ कपडे घालावेत.
तुलसी आणि शालिग्रामची प्रतिमा घराच्या पूर्व दिशेला ठेवावी.
तुलसीच्या गळ्यात लाल फुलांची माळ घालावी.
शालिग्रामची पूजा करावी.
तुलसीला लाल रंगाचा हार घालावा.
तुलसी आणि शालिग्रामला एकत्र ठेवावे.
त्यांना गंध, अक्षत, फुले, तुळशीची पाने, दिवे, दीपदान, आरती इत्यादी अर्पण करावी.
तुलसी आणि शालिग्रामला एकत्र पाणी पाजावे.
तुलसी आणि शालिग्रामला प्रसाद द्यावा.
तुलसी विवाह हा एक धार्मिक आणि सांस्कृतिक कार्यक्रम आहे. हा सण साजरा करून आपण आपल्या घरात सुख-शांती आणि समृद्धी आणू शकतो.